پمپ های آبرسانی

راهنمای خرید پمپ آب خانگی

راهنمای خرید پمپ آب خانگی
خرید پمپ آب خانگی ممکن است بسته به نیازها و شرایط شما متفاوت باشد. در اینجا چند مرحله و نکته‌ای برای راهنمایی در خرید پمپ آب خانگی آورده شده است:
1. تعیین نیازها: ابتدا نیازهای خود را تعیین کنید. به عنوان مثال، آیا برای تأمین آب شرب، آبیاری حیاط یا مصرف در صنایع کوچک خود نیاز دارید؟ این اطلاعات به شما در انتخاب نوع و ظرفیت مناسب پمپ کمک خواهد کرد.
2. نوع پمپ آب: پمپ‌های مختلفی برای استفاده خانگی وجود دارند از جمله پمپ‌های سانتریفیوژ، پمپ‌های زیرآبی، و پمپ‌های پیستونی و …. نوع پمپ آب بستگی به نیازهای شما و شرایط مکانیکی دارد.
3. ظرفیت پمپ آب (حجم): ظرفیت پمپ به میزان حجم آبی اشاره دارد که پمپ در واحد زمان توانایی انتقال آن را دارد. نام دیگر این ظرفیت، دبی پمپاژ (میزان آبدهی) است که با نماد (Q) نمایش داده می شود. برای خرید پمپ آب خانگی، باید ظرفیت مورد نیاز خود را بر اساس مصرف آب روزانه و نیازهای آبیاری تخمین بزنید.
4. فشار پمپ آب: فشار مورد نیاز در محدوده خدماتی خود مثلاً حیاط، سیستم آب گرم از نیازمندی‌های مهمی است. نام دیگر فشار مورد نیاز، هد پمپاژ (ارتفاع پمپاژ) است که با نماد (H) نمایش داده می شود.
5. مصرف انرژی: در نظر داشته باشید که پمپ آب مصرف انرژی دارد. انتخاب پمپ‌های با کارایی انرژی بالا (EnergyEfficiency Rating) می‌تواند هزینه‌های انرژی را کاهش دهد.
6. کیفیت برند: انتخاب پمپ از برند‌های معتبر و با سابقه به کیفیت و عملکرد طولانی‌مدت کمک می‌کند. مطالعه نظرات و بررسی‌های مشتریان درباره برندهای مختلف نیز می‌تواند راهنمای خوبی باشد.
7. قیمت و بودجه: قیمت پمپ‌های آب خانگی متنوع است. تعیین بودجه‌ی خود را از قبل و بر اساس نیازها و اولویت‌هایتان انجام دهید.
جهت درک بهتر، مولفه هد و دبی را مختصرا برای شما عزیزان شرح می دهیم و سپس به ادامه مطلب می پردازیم:

هد پمپاژ چیست؟
هد پمپاژ به معنای افت فشار آب در طول خط لوله یا مسیر انتقال آب از یک مکان به مکان دیگر است. در واقع، وقتی آب از یک پمپ به سمت مقصد حرکت می‌کند، با مقاومت‌های مختلفی مانند اصطکاک داخلی لوله‌ها، انحناها، تغییرات ارتفاع و دیگر عوامل مواجه می‌شود که باعث کاهش فشار آب در طول مسیر می‌شود. این کاهش فشار به عنوان “هد پمپاژ” شناخته می‌شود. هد پمپاژ به واحد اندازه‌گیری فشار می‌پردازد که معمولاً به پاوند بر اینچ مربع (psi) یا متر آب ستون (mWC) اندازه‌گیری می‌شود. افت فشار آب در طول مسیر انتقال ممکن است تأثیر مستقیمی بر عملکرد پمپ و توزیع آب داشته باشد. برای رفع هد پمپاژ، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند افزایش اندازه لوله‌ها، بهینه‌سازی مسیر انتقال آب، استفاده از پمپ‌های قوی‌تر و … استفاده کرد. هد کل برابر با مجموع هدهای استاتیکی و فشاری و هدهای مقاومت سیستم شامل هد اصطکاکی و سرعتی می باشد. منظور از هد استاتیکی اختلاف ارتفاع مبدا تا مقصد است که خود به دو نوع تقسیم می شود:
هد استاتیکی مکش:
منظور از هد استاتیکی مکش همان فاصله سطح مایع تا ورودی پمپ می باشد که اگر مایع در ارتفاع بالاتر از ورودی پمپ قرار گرفته باشد (suction head) مکش مثبت می باشد و اگر سطح مایع پایین تر از ورودی پمپ قرار گرفته باشد (suctio head) مکش منفی می باشد.
در حالت دوم اگر سطح سیال پایین تر از ورودی پمپ (به عبارتی مکش پمپ منفی) باشد امکان بروز پدیده کاویتاسیون افزایش می یابد که در این صورت باعث صدمات جدی به پروانه ها و یا به کاسه پمپ می شود که در مقالات بعدی پدیده کاویتاسیون و راه های پیشگیری از بروز کاویتاسیون را توضیح خواهیم داد.
هد استاتیکی دهش (Dischargehed):
منظور از هد استاتیکی دهش همان فاصله و ارتفاع عمودی از مرکز پمپ تا مقصد انتقال مایع می باشد.
منظور از هد فشاری چیست؟
هد فشاری (Pressure Head) به معنای ارتفاعی است که معادل با فشار آب در یک سیستم است. در واقع، هد فشاری نشان‌دهنده انرژی ذخیره شده در فشار آب است که می‌تواند به ارتفاع آب تبدیل شود. این اصطلاح در سیستم‌های پمپاژ آب و هیدرولیک به کار می‌رود.
هد فشاری بسته به واحد اندازه‌گیری فشار ممکن است به پوند بر اینچ مربع (psi) یا متر آب ستون (mWC) اندازه‌گیری شود. به عنوان مثال، اگر در یک سیستم پمپاژ داشته باشیم:
• فشار آب در نقطه ورود به پمپ: 50 psi
• ارتفاع آب معادل با فشار: 115 متر (375 فوت)
در اینجا، هد فشاری معادل با 115 متر (375 فوت) خواهد بود، یعنی اگر فشار آب را تبدیل به ارتفاع آب کنیم، آن ارتفاع برابر با 115 متر خواهد بود.
هد فشاری به همراه دیگر عوامل هد مانند هد استاتیکی (ارتفاع عمودی) و هد دینامیکی (انرژی حرکتی جریان)، در محاسبات و طراحی سیستم‌های پمپاژ و تجهیزات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اطلاعات به مهندسین و تکنیسین‌ها کمک می‌کنند تا تجهیزات مناسب را انتخاب و بهینه‌سازی کنند تا عملکرد بهینه سیستم حفظ شود.
منظور از هد مقاومت در سیستم چیست؟
هد مقاومت (Resistance Head) در سیستم‌های پمپاژ و انتقال آب به مقاومت‌هایی اشاره دارد که باعث افت فشار آب در سیستم می‌شوند. این مقاومت‌ها می‌توانند به علت تغییرات در شکل لوله‌ها، انحناها، تنگی‌ها، انسدادها، تجهیزات اضافی و دیگر عوامل باشند. هد مقاومت به عنوان یک اجزای مهم هد (Head) در محاسبات هیدرولیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع، هد مقاومتی به انرژی اضافی مورد نیاز برای غلبه بر مقاومت‌های مختلف در مسیر انتقال آب اشاره دارد. این انرژی اضافی می‌تواند به صورت فشار اضافی محسوس شود که باعث افت فشار آب در سیستم می‌شود.
مثال‌هایی از مقاومت‌هایی که می‌توانند باعث ایجاد هد مقاومت شوند عبارتند از:
1. اصطکاک لوله‌ها: اصطکاک داخلی لوله‌ها باعث افت فشار و هد مقاومتی می‌شود.
2. تغییرات اندازه لوله: تغییرات در قطر لوله‌ها می‌تواند باعث افت فشار و هد مقاومتی شود.
3. تنگی‌ها و موانع: وجود تنگی‌ها، منعکس‌کننده‌ها یا انسدادها در مسیر انتقال آب می‌تواند هد مقاومتی ایجاد کند.
4. انحناها و تغییر مسیر: تغییر مسیر لوله با انحناها می‌تواند مقاومت ایجاد کرده و هد مقاومتی ایجاد کند.
5. تجهیزات اضافی: استفاده از تجهیزات اضافی مانند شیرها، فیلترها و سایر قطعات در مسیر انتقال آب ممکن است به افزایش مقاومت و هد مقاومتی منجر شود.
دبی پمپاژ چیست؟
عبارت است از حجم مایعی که در یک بازه زمانی توسط پمپ آب انتقال داده می شود.
دبی دارای واحد های زیر است:
(m3/h) متر مکعب بر ساعت
(m3/s) متر مکعب بر ثانیه
(lit/s) لیتر بر ثانیه
(lit/hr) لیتر بر ساعت
(GPM) گالن در دقیقه
(GPS) گالن در ثانیه
 هر متر مکعب برابر است با 1000 لیتر و هر GPM (گالن آمریکایی) برابراست با 3/78 لیتر

بهترین و ساده ترین روش انتخاب پمپ آب
برای انتخاب پمپ آب مورد نیاز باید تعداد طبقات از جایی که پمپ آب خانگی نصب می شود را در ارتفاع هر طبقه ضرب کنیم و حاصل بدست آمده را با حاصل جمع افت فشار های شیرآلات و زانو ها و فشار مورد نیاز پشت مصرف کننده ها (شیرآلات) جمع میکنیم.
ارتفاع استاندارد هر طبقه ساختمان مسکونی 3.20 متر می باشد در اینجا عدد 3.20 ارتفاع هر طبقه است که باید عدد بدست آمده را با افت فشار ناشی از برخورد آب با سطح لوله و اتصالات و همچنین فشار مورد نیاز مصرف کننده های ساختمان جمع می کنیم فشار مورد نیاز آب مصرفی 3 بار می باشد که هر یک بار معادل 10 متر ارتفاع عمودی می باشد
معمولا برای واحدهایی که دارای یک حمام و یک سرویس بهداشتی هستند به تعداد هرنفر ساکن بین 100 تا 150 لیتر آب برای مصرف یکساعت درنظر می گیریم که معمولا برای یک واحد 4 نفره بین 400 تا 600 لیتر آب در ساعت مورد نیاز است. برای واحدهای بزرگتر که دارای دو عدد سرویس بهداشتی و حمام می باشند به ازای هر نفر از ساکنین، بین 150 تا 200 لیتر آب برای مصرف یک ساعت در نظر می گیریم.

انواع پمپ آب
برای کمک به شما خریدار محترم، در اینجا گریز مختصری به انواع پمپ آب و کاربرد آن ها میزنیم:
• پمپ آب برای مصارف خانگی
• پمپ آب برای مصارف صنعتی
• پمپ آب برای پمپاژ آب تمیز از چاه
• پمپ آب برای پمپاژ فاضلاب
• پمپ آب برای مصارف سیرکولاسیون آب گرم و آب سرد.
• پمپ آب برای مصارف کشاورزی
در واقع با مشخص شدن نوع کاربرد پمپ آب می توان فیلتری از انواع مختلف پمپ هایی که می توانیم انتخاب کنیم را بدست بیاوریم و در نهایت موفق به خرید پمپ آب با کیفیت متناسب با نیاز مصرفی خود شویم.
پمپ آب استیل خود به دو دسته تقسیم می شود:
1- پمپ آب استیل افقی
2- پمپ آب استیل عمودی
پمپ آب چدنی نیز به چند دسته تقسیم می شوند که می توان جهت مصارف خانگی از آن ها استفاده نمود.
• پمپ آب بشقابی نظیر سری CM پنتاکس
• پمپ آب دوپروانه نظیر سری CB پنتاکس
• پمپ آب طبقاتی افقی چدنی نظیر سری WKL پمپیران
• پمپ آب تک پروانه چدنی نظیر سری CS و CH پنتاکس، اتابلوک نویدموتور، اتا ETA پمپیران
• پمپ آب جتی نظیر سری CAM پنتاکس و AGA ابارا
• پمپ آب محیطی نظیر سری PM پنتاکس و PRA ابارا

در مدل های چدنی ذکر شده جنس پروانه ها، از چدن، نوریل (پلاستیک) و برنج تولید و روانه بازار می شوند. همانطور که گفته شد پمپ آب چدنی از قیمت به مراتب پایین تری نسبت به مدل های استیل برخوردار است ولی از استهلاک بالاتری نسبت به پمپ آب استیل برخوردار می باشد.
سیال قابل پمپاژ از آن جهت حایز اهمیت می باشد که اگر پمپ با متریال متناسب با آن انتخاب نگردد باعث خورندگی و یا استهلاک بالا و در نهایت خرابی زودهنگام پمپ می گردد. برای مثال چنانچه می خواهید پمپ برای پمپاژ آب شور انتخاب کنید باید از پمپ آب با متریال استیل 316L و یا برنز استفاده کنید.
زمان کارکردن پمپ آب از آن جهت مهم است که اگر برای کار مداوم و استارت بیشتر از 7 ساعت پمپ آب کار می کند باید از پمپ های 1450 دور که دائم کار هستند استفاده شود ولی اگر زمان کار پمپ زیر 7 ساعت باشد می توانید از پمپ های 2900 دور نیز استفاده نمایید
چنانچه زمان میزان کار پمپ در نظر گرفته نشود باعث افزایش استهلاک و کاهش طول عمر پمپ می گردد
مشخص نمودن زمینه فعالیت ما در انتخاب پمپ آب بسیار مهم است زیرا باعث جلوگیری از صرف هزینه های هنگفت و اشتباه می گردد
پمپ آب کفکش:
پمپ کف کش به صورت مستغرق (غرق آبی) در مدلهای تکفاز و سه فاز و در نوع های مختلف نظیر چدنی و استیل تولید می شوند که مناسب برای پمپاژ آب فاقد شن و ماسه و املاح می باشند، همانطور که از نام پمپ آب کفکش پیداست این نوع پمپ آب با قرارگیری داخل چاه امکان پمپاژ آب از کف چاه را دارد و از آنجایی که پمپ آب کفکش عموما برای پمپاژ‌ آب صاف طراحی شده است و با توجه به اینکه از کف چاه آب داخل چاه را پمپاژ‌می کند باید بسیار مراقب باشید که هنگام کار شن و ماسه و ریزه سنگ توسط پمپ آب کفکش پمپاژ نشود زیرا پمپاژ شن و ماسه باعث بروز صدمات جدی به پروانه و قطعات و در بیشتر اوقات باعث سوختگی سیم پیچ می شود.
پمپ آب شناور:
این نوع پمپ آب به صورت مستغرق (غرق آبی) در مدل های تکفاز و سه فاز در انواع مختلف استیل و چدنی تولید و روانه بازار میشود به همین خاطر به آن پمپ شناور می گویند.
تفاوت پمپ کف کش و پمپ شناور
فرق بین پمپ آب کفکش با پمپ آب شناور در این است که قطر پمپ آب شناور کمتر از پمپ آب کفکش است و پمپ آب شناور برعکس پمپ آب کفکش آب را از ارتفاع بالاتر از کف چاه پمپاژ‌می کند و نحوه قرارگیری پمپ آب شناور در داخل آب بدین صورت است که ابتدا الکتروموتور در کف چاه قرار می گیرد سپس پمپ شناور بر روی الکتروموتور به صورت عمودی بسته می شود از همین رو پمپ آب شناور می تواند از یک متری کف چاه به بالا آب داخل چاه را پمپاژ ‌نماید.
نکته حائز اهمیت در نگهداری پمپ آب کفکش و شناور جلوگیری از بیرون ماندن از آب و خشک کارکردن آن ها می باشد زیرا عمل خنک کاری پمپ آب کفکش و شناور توسط سیالی که پمپاژ می شود انجام می گردد. به همین خاطر اگر پمپ های مستغرق در بیرون از آب قرار گیرند باعث داغ شده و در نهایت سوختگی سیم پیچ آنها می شود.
پمپ آب خودمکش:
نوع عملکرد این نوع پمپ آب بدین صورت می باشد که پمپ آب در لبه چاه بر روی زمین قرار می گیرد و لوله مکش به داخل چاه انتقال داده می شود و در کف چاه یک عدد اجکتور نصب می گردد که با عمل ونتوری هنگام مکش آب به بالای چاه، مقداری از آب پمپاژ شده به پشت اجکتور داخل چاه برگشت داده می شود و همین عمل باعث ایجاد فشار در داخل لوله شده و امکان انتقال آب از چاه تا عمق 50 متر را فراهم می کند.
پمپ آب لجن کش:
برای اینکه بتوانیم پمپ مناسب جهت پمپاژ فاضلاب انتخاب نماییم ابتدا باید نوع فاضلاب را مشخص کنیم که در این صورت پمپ لجن کش انتخابی بهترین بازدهی و طول عمر را در بر خواهد داشت.
در اینجا نسبت به تفکیک فاضلاب ها و پمپ آب لجن کش مناسب جهت پمپاژ انواع فاضلاب را به طور خلاصه و مختصر شرح می دهیم:
o فاضلاب انسانی منازل و ساختمان های مسکونی
o فاضلاب حیوانی دامپروری و گاوداری ها
o فاضلاب بیمارستانی
o آب های بارانی و سیلاب ها
o فاضلاب های صنعتی و نفتی قابل اشتعال

برای پمپاژ فاضلاب انسانی می توان از پمپ لجن کش با پروانه تک کاناله و پمپ لجن کش خردکن دار می توان استفاده کرد.
پیشنهاد می شود از پمپ لجن کش پروانه تک کاناله و یا پمپ لجن کش خردکن دار جهت پمپاژ فاضلاب انسانی استفاده شود علت این پیشنهاد این است که در فاضلاب انسانی گاها اشیاعی نظیر پوشک بچه، پارچه پلاستیک توسط پمپ لجن کش پمپاژ ‌می شود که اگر از نوع لجن کش خردکن دار استفاده شده باشد می تواند پس از تکه تکه کردن الیاف و …. فاضلاب را پمپاژ کند و یا اگر از نوع تک کاناله استفاده شود هنگام کار چنانچه الیاف یا پارچه و یا اشیاعی از این قبیل وارد پروانه پمپ لجن کش شود، در داخل پروانه پمپ آب لجن کش گیر نمی کند ولی اگر اینگونه موارد در نظر گرفته نشود باید صدمه و در مواردی باعث سوختگی پمپ لجن کش می شود.
باید در نظر داشت برای پمپاژ فاضلاب حیوانی نظیر فاضلاب گاوداری و دامپروری باید از نوع پمپ لجن کش خردکن دار استفاده شود زیرا در داخل سپتینگ فاضلاب گاوداری ها علاوه بر فضولات حیوانی و پسماند علوفه در اغلب مواقع اشیاعی همچون طناب و ریسمان نیز توسط پمپ آب لجن کش پمپاژ می شود به همین خاطر پمپ لجن کش خردکن دار گزینه مناسبی جهت پمپاژ فاضلاب گاوداری ها و دامپروری ها می باشد.
برای پمپاژ فاضلاب رستوران ها و کشتارگاه ها حتما باید از پمپ لجن کش خردکن دار (کاتردار) استفاده شود، زیرا در پسماند فاضلاب کشتارگاه ها و رستوران ها تکه های استخوان، کاغذ و پلاستیک به میزان غیرقابل کنترل پمپاژ می شود که اگر از پمپ لجن کش فاقد خردکن استفاده شود باعث قفل کردن پروانه و در نهایت سوختگی سیم پیچ می شود.
برای پمپاژ فاضلاب بیمارستان ها نیز به علت وجود گاز استریل و باند و سرنگ باید از پمپ آب لجن کش خردکن دار استفاده شود.
برای پمپاژ‌ آب باران و سیلاب ها می توان از مدل های ساده تر پمپ آب لجن کش که از قیمت پایین تری نسبت به مدل های تک کاناله و خردکن دار برخوردار می باشند استفاده کرد.

برای پمپاژ فاضلاب های صنعتی و نفتی که قابلیت اشتعال و یا خورندگی دارند باید مطابق زیر عمل نمود:
• اگر سیال قابل اشتعال می باشد باید از پمپ لجن کش ضدجرقه EX استفاده شود
• اگر سیال خورنده می باشد باید از پمپ لجن کش با متریال متناسب با سیال مورد پمپاژ استفاده کرد
برای مثال اگر سیال اسیدی می باشد باید از پمپ آب لجن کش استنلس استیل 316L و یا 304 استفاده نمود و یا اگر سیال قابل پمپاژ‌همانند آب دریا شور می باشد باید از پمپ آب با متریال استیل 316L و یا برنزی استفاده نمود.
• پمپ آب مناسب برای مصارف سیرکولاسیون آب گرم و سرد
برای مصارف سیرکولاسیون (گردش آب در یک مدار بسته ) می توان از دو نوع پمپ آب استفاده کرد:
1. پمپ آب سیرکولاسیون خطی
2. پمپ آب سیرکولاتور زمینی

پمپ آب سیرکولاتور خطی:
نوعی پمپ آب می باشد که صرفا جهت گردش آب در یک مدار بسته طراحی شده است که ورودی و خروجی این نوع پمپ آب به صورت 180 درجه روبروی یکدیگر قرار گرفته است، نکته قابل توجه در هنگام خرید پمپ آب سیرکولاتور خطی به نوع دائم کار یا غیر دائم کار پمپ آب سیرکولاتور خطی می باشد. از آنجایی که در مصارف سیرکولاسیون در اغلب مواقع پمپ آب روشن می باشد پس نیازمند خرید پمپ آب سیرکوله خطی دائم کار می باشیم.
فرق بین پمپ آب سیرکولاتور خطی دائم کار با نمونه غیر دائم کار در نوع ساخت و دور الکتروموتور این نوع پمپ آب می باشد.
در نوع دائم کار دور الکتروموتور1450 دور (4 پل) می باشد و بر روی محور ( شافت) الکتروموتور از رولبرینگ برای نمونه های عمودی نصب نظیر TP گراندفوس دانمارک و LNEE لوارا ایتالیا استفاده شده که این قابلیت را فراهم می کنند. علاوه بر اینکه می توانند مدت زمانی طولانی بدون استراحت کارکنند می توانند به صورت عمودی و افقی نیز نصب شوند.
در حالیکه در مدل های غیر دائم کار، دور الکتروموتور 2900 دور (2 پل) می باشند که می توانند تا 7 ساعت به صورت مداوم کار کنند و بعد از این زمان نیازمند یک استراحت نسبی دارند تا بتوانند مجدد شروع به کار کنند.
همچنین در مدل هایی که پمپ سیرکولاتور خطی به صورت افقی در بین لوله قرار گیرد به جای رولبرینگ از بلبرینگ استفاده می شود. در این مدل از پمپ آب سیرکولاسیون خطی که از بلبرینگ استفاده شده اگر به صورت عمودی نصب شوند باعث ایجاد سنگینی مضاعف بر روی بلبرینگ و براکد الکتروموتور می شود و در نهایت باعث خرابی و سر و صدای بلبرینگ ها می شود.

پمپ آب سیرکولاتور زمینی:
برای مواقعی استفاده می شود که پمپ آب سیرکولاتور خطی جوابگوی نیاز مصرفی نباشد، برای مثال در اغلب مواقع که نیاز مصرفی (هد و دبی) از حد معمول بیشتر باشد از پمپ سیرکولاتور زمینی استفاده می شود.
پمپ آب مناسب برای مصارف کشاورزی
برای انتخاب صحیح پمپ آب جهت مصارف کشاورزی و یا بوستر پمپ کشاورزی نیازمند محاسبه صحیح میزان ارتفاع پمپاژ که شامل جمع ارتفاع عمودی، طول مسیر افقی،‌ تعداد زانوهای مسیری لوله کشی، تعداد تبدیل های مسیر لوله کشی، محاسبه افت فشار لوله و محاسبه شیب مثبت یا شیب منفی از نقطه پمپاژ تا آخرین مقصد مورد نظر می باشد.